Pakiet Mobilności 2020 – cz. 1

Od 20 sierpnia 2020 obowiązują unijne zmiany w Rozporządzeniu 561/2006 (czas jazdy i przerw i odpoczynków dziennych i tygodniowych) oraz w zasadach używania tachografów. Zmiany nie są rewolucyjne, ale aby w sposób zrozumiały przedstawić je kierowcom, spedytorom i osobom rozliczającym czas pracy kierowcy podzieliliśmy firmy na grupy, które mniej lub bardziej muszą skorygować swoje dotychczasowe planowanie tras.

Czas jazdy dziennej i tygodniowej

Z najbardziej życiowych zmian, na które należy zwrócić uwagę, a dotyczą wszystkich typów przewozów, to ustalenie dopuszczalnego czasu naruszeń okresów jazdy dziennej i tygodniowej podczas powrotu do domu na odpoczynek tygodniowy. Do tej pory, w wyniku nagłych zdarzeń, wydłużenie czasu jazdy/pracy mogło być tylko do najbliższego bezpiecznego parkingu. Aby faktycznie dojechać do domu należało stosować odpowiednią technikę dokumentowania dojazdu i odpowiednio „poszukiwać” postojów w trakcie dojazdu.

Teraz – nadal mamy do czynienia z odstąpieniem od przepisów czasu pracy, nadal dopuszczalne ono jest tylko w wyjątkowych przypadkach, ale w art. 12/561 pojawiły się konkretne wartości możliwego wydłużenia jazdy na powrocie. Jest teraz jasno podana 1 godzina lub nawet 2 godziny ponad normalne limity (9/10 godzin jazdy dziennej oraz 56 godzin jazdy tygodniowej). Tak jak poprzednio – chęć wydłużenia w ten sposób jazdy na powrót do domu należy opisać odpowiednio na wydruku z tachografu lub na wykresówce.

Należy pamiętać o odpowiedniej przerwie w przypadku, gdy czas jazdy ciągłej przekroczy 4h:30m. Tego przepisu nie wolno naruszać. Podobny układ jest ,gdy zaistnieje nieprzewidziana potrzeba wydłużenia jazdy do 2 godzin, ale tutaj dochodzi warunek, że taki dojazd musi być na długi odpoczynek, 45 godzinny oraz przed takim okresem nadmiarowego wydłużenia należy wykonać minimum 30 minut przerwy:

Dopuszczalne naruszenie jazdy dziennej i tygodniowej o 2 godziny występuje bez względu czy dopuszczalne jest wykorzystanie w danym dniu 9 czy 10 godzin jazdy dziennej realizowane zgodnie ze standardowymi zasadami wydłużania jazdy ponad 9 godzin 2 razy w tygodniu.

Dotychczasowa treść art. 12/561 pozwala naruszyć również pozostałe przepisy, ale tylko w zakresie niezbędnym dla zapewnienia bezpieczeństwa osób/pojazdy/ładunku –  czyli na dojazd do najbliższego parkingu. Nie jest określona wartość czasowa – dlatego stosując nowe zapisy zalecamy trzymać się dokładnie tych 1h/2h na powrocie do domu, a jeśli dojeżdżamy tylko do parkingu w trasie na przerwę lub odpoczynek dzienny/tygodniowy poza bazą stosujemy stare zasady – TYLKO DO NAJBLIŻSZEGO parkingu. Jeśli na powrocie do bazy lub miejsca zamieszkania nastąpi przekroczenie dodatkowe innego typu niż jazda dzienna/tygodniowa, np. jazdy dwutygodniowej 90h, czy odpoczynku w okresie 30 godzin dla podwójnej załogi – warto dokonywać kilku wydruków i próbować zakończyć jazdę w najbliższym możliwym bezpiecznym miejscu (nie ma przyzwolenia na dojazd do samej bazy naruszając przepisy inne niż jazda dzienna i tygodniowa).

Tygodniowy czas odpoczynku

W tej grupie znajdują się firmy, dla których zmiany wywołują najmniej konsekwencji. Jednocześnie jest to największa grupa przewoźników charakteryzująca się wyjazdami w trasy zagraniczne w trybie maksymalnie 3 tygodnie w trasie i potem tydzień w domu lub przewoźnicy krajowi. W praktyce takie firmy nie odczują żadnych nowych wymagań poza obowiązkiem wpisania na wykresówce obok miejscowości rozpoczęcia i zakończenia pracy również kody kraju (np. PL). W tachografach cyfrowych ten obowiązek jest od zawsze.

Dwa skrócone tygodniowe okresy odpoczynku

Dla pojazdów z tachografem analogowym na wykresówki wyjeżdżających za granicę trzeba również odnotować godzinę przekroczenia granicy. Należy się zatrzymać zaraz za granicą i odnotować odręcznie na odwrocie wykresówki taka informację. Reszta regulacji jest zbieżna z dotychczasowymi regułami.

Skrócone odpoczynki tygodniowe w transporcie międzynarodowym

Niektóre firmy realizujące długie trasy, będą teraz musiały odpowiednio planować powroty kierowców na odpoczynki tygodniowe do bazy firmy. Od 20 sierpnia 2020 każdy kierowca musi mieć możliwość powrotu do bazy (lub miejsca swojego zamieszkania) co 3 lub 4 tygodnie w celu odebrania odpoczynków i rekompensat zaległych.

W szczególnym wypadku, gdy kierowca odbierze 2 odpoczynki skrócone pod rząd za granicą, będzie musiał wrócić w 3-cim tygodniu do bazy, aby od razu skompensować te skrócenia i odebrać odpoczynek tygodniowy w domu.

W takim przypadku, gdy owe odpoczynki skrócone są poza granicami – nie ma już wymogu pilnowania wyjazdu w poniedziałek po odpoczynku regularnym, ale jest obowiązek powrotu do bazy w 3-cim tygodniu na rekompensaty. Co jest ważne, to kierowca ma powrócić do bazy – nie ma jeszcze żadnego obowiązku aby ściągać pojazd do Polski. Dodatkowo – jeśli firma ma siedzibę w Warszawie, ale bazę skąd wyjeżdżają w trasy kierowcy w Zgorzelcu, to powrót kierowcy ma być do bazy w Zgorzelcu lub jego miejsca zamieszkania.

Weryfikujemy również wzory odpowiednich oświadczeń/zaświadczeń dla kierowców o miejscu zamieszkania/odbierania odpoczynków tygodniowych.

Odpoczynki tygodniowe rozpoczęte podczas przeprawy promowej

Ułatwieniem pracy kierowców wykonujących transport kombinowany (z wykorzystaniem promu lub pociągu) jest możliwość zaliczenia skróconego odpoczynku tygodniowego lub regularnego tygodniowego odpoczynku łącznie z okresem odpoczynku dziennego promowego:

Obliczanie odpoczynku tygodniowego zaczyna się już od chwili zatrzymania pojazdu przed promem, w oczekiwaniu na wjazd. Dla przepraw promowych/kolejowych trwających poniżej 8 godzin w ten sposób można zaliczyć odpoczynek tygodniowy skrócony, ale gdy przeprawa jest planowana już na czas minimum 8 godzin, wówczas można zrealizować w ten sposób również odpoczynek tygodniowy regularny (45 godzin).

Naruszenia dziennego i tygodniowego czasu prowadzenia pojazdu

Najnowsze zmiany narzucają już kategoryczny obowiązek dokonywania wpisów swojej aktywności na karty kierowców za okresy, gdy kierowcy dojeżdżali lub powracali samochodami osobowymi zza granicy. Od pewnego czasu przestały być honorowane drukowane zaświadczenia na takie aktywności poza tachografem, zatem kierowcom należy umożliwić dokonywanie wpisów dyspozycji / innej pracy związanej z podróżami busami, np. specjalnie do tego przygotowanym tachografie w busie, lub w pojeździe na bazie firmy. Ewentualnie warto przygotować wzory dokonywania wpisów manualnych, który kierowca wykona dopiero po ponownym rozpoczęciu pracy w ciężarówce.

Kontrole czasu pracy kierowcy

Zmiany przepisów w praktyce doczekają się zapewne odpowiednich praktyk kontrolnych, które będą stosować służby kontrolne. Przewidujemy niestety szereg nieścisłości interpretacyjnych, pomimo tego, że mogło się wydawać, iż debata nad tymi zmianami była bardzo szczegółowa. Nasze doświadczenia wskazują tylko na to, aby szczególnie w pierwszym okresie i przy pierwszych kontrolach porównywać wyniki analiz drogowych służb z własną wiedzą nt. przepisów i warunkami ich stosowania, aby w odpowiednim czasie złożyć odwołanie, gdy tylko wystąpią jakiekolwiek wątpliwości. W tym zakresie oferujemy naszym Klientom możliwość porównania wyników kontroli w 4 różnych programach do analizy naruszeń. Warto pamiętać, że wszelkie nieścisłości interpretuje się na korzyść firmy, zatem każdy błąd nasz dział prawny potrafi przekształcić w skuteczne odwołanie, również poza granicami PL.