10 Najczęściej Spotykanych Wyjątków od Czasu Pracy Kierowców: Przewodnik dla Profesjonalistów

Znasz standardy? 9 godzin jazdy dziennej, 45 godzin odpoczynku tygodniowego? Doskonale! Ale czy potrafisz zastosować wyjątki od tych reguł, gdy pojawiają się na trasie?

W tym odcinku znajdziesz 10 najczęściej spotykanych i najbardziej kłopotliwych odstępstw od przepisów o czasie pracy kierowców. Od wydłużenia czasu jazdy, przez specyfikę odpoczynków na promie, aż po potężną furtkę w postaci Artykułu 12 – merytorycznie i praktycznie rozkładamy przepisy na czynniki pierwsze.

Merytoryczne Podsumowanie: Przewodnik po 10 Wyjątkach

Zasady czasu pracy kierowców mają na celu ochronę ich zdrowia i bezpieczeństwa na drodze. Jednak elastyczność w branży transportowej wymaga, by przepisy przewidywały również odstępstwa od norm. Poniżej przedstawiamy zestawienie 10 kluczowych wyjątków, które stanowią o efektywności i zgodności z prawem w transporcie krajowym i międzynarodowym.

1. Wydłużenie czasu jazdy dziennej

Standard: Maksymalnie 9 godzin jazdy dziennej. Wyjątek: dwa razy w tygodniu kalendarzowym czas jazdy dziennej może zostać wydłużony do 10 godzin. Praktyka: To odstępstwo nie wymaga żadnego uzasadnienia ani powoływania się na siłę wyższą – jest to wbudowana elastyczność, którą można stosować bez konsekwencji.

2. Skrócony odpoczynek dzienny (9 godzin)

Standard: Regularny odpoczynek dzienny to 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Wyjątek: Odpoczynek dzienny może zostać skrócony do 9 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Praktyka: Takie skrócenie jest dozwolone trzy razy pomiędzy dwoma kolejnymi odpoczynkami tygodniowymi (regularnymi lub skróconymi). Skrócony odpoczynek oznacza przesunięcie czasu wznowienia aktywności i jest kluczowy dla optymalizacji czasu pracy.

3. Odpoczynek dzienny dzielony (3 + 9 godzin)

Standard: Odpoczynek 11-godzinny (lub skrócony 9-godzinny) musi być nieprzerwany. Wyjątek: Odpoczynek może zostać podzielony na dwie lub trzy części, z których pierwsza musi trwać co najmniej 3 godziny (przerwa), a kolejna co najmniej 9 godzin (pozostała część odpoczynku dziennego). Praktyka: Zapewnia to elastyczność w ciągu dnia, pozwalając na wykorzystanie przerwy w trakcie jazdy jako części odpoczynku dziennego. Łączny czas odpoczynku musi wynosić 12 godzin.

4. Odpoczynek 9-godzinny w załodze wieloosobowej

Standard: Aktywność w załodze pojedynczej analizowana jest w okresie 24 godzin. Wyjątek: W załodze wieloosobowej (dwóch kierowców) minimalny odpoczynek dzienny wynosi 9 godzin, jest on jednak traktowany jako regularny (nie skrócony). Praktyka: Okres aktywności w załodze wieloosobowej jest wydłużony do 30 godzin. Odpoczynek 9-godzinny w załodze dwuosobowej nie wlicza się do limitu trzech skróconych odpoczynków w tygodniu, co zapewnia większą swobodę działania.

5. Skrócony odpoczynek tygodniowy (24 godziny)

Standard: Regularny odpoczynek tygodniowy to 45 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Wyjątek: Odpoczynek tygodniowy można skrócić do minimum 24 godzin. Praktyka: Skrócony odpoczynek musi zostać rekompensowany równoważnym okresem odpoczynku wykorzystanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia następującego po tygodniu, w którym miało miejsce skrócenie.

6. Dwa skrócone odpoczynki tygodniowe pod rząd (za granicą)

Standard: W ciągu każdych dwóch kolejnych tygodni kierowca musi odebrać co najmniej jeden regularny i jeden skrócony odpoczynek tygodniowy. Wyjątek: Jeżeli kierowca wykonuje międzynarodowe przewozy towarów, może wyjątkowo odebrać dwa skrócone odpoczynki tygodniowe z rzędu, pod warunkiem, że w kolejnych czterech tygodniach odbierze co najmniej dwa regularne i dwa skrócone odpoczynki. Praktyka: To odstępstwo jest ściśle powiązane z Pakietem Mobilności i dotyczy wyłącznie transportu międzynarodowego. Ma na celu ułatwienie powrotu do bazy lub miejsca zamieszkania.

7. Łączenie odpoczynku tygodniowego z odpoczynkiem promowym

Standard: Odpoczynek tygodniowy (24/45h) to nieprzerwany okres poza wykonywaniem pracy. Wyjątek: Skrócony lub regularny odpoczynek tygodniowy może zostać przerwany maksymalnie dwukrotnie na inne czynności, jeżeli kierowca towarzyszy pojazdowi przewożonemu promem lub koleją. Praktyka: Łączny czas przerwania odpoczynku na promie lub kolei nie może przekroczyć jednej godziny. Dotyczy to jedynie przypadków, gdy kierowca ma dostęp do łóżka lub kuszetki.

8. Odpoczynek dzienny na promie (11 godzin)

Standard: Odpoczynek dzienny musi być wykorzystany w całości. Wyjątek: Odpoczynek dzienny (11 godzin) może zostać przerwany, jeśli kierowca wjeżdża na prom lub pociąg i opuszcza go. Praktyka: Przerwanie jest możliwe, jeśli kierowca ma dostęp do łóżka/kuszetki i musi zjechać z promu. Całkowity czas odpoczynku musi wynosić 11 godzin, nie wliczając czasu wjazdu i zjazdu. Nie wolno go skracać do 9 godzin!

9. Dzielenie przerwy 45 minut (15 + 30 minut)

Standard: Jedna nieprzerwana przerwa trwająca 45 minut po 4,5 godzinach jazdy. Wyjątek: Przerwa 45-minutowa może zostać podzielona na dwie części: pierwsza musi trwać co najmniej 15 minut, a druga co najmniej 30 minut. Muszą być wzięte w tej kolejności w ciągu 4,5 godziny jazdy. Praktyka: Jest to najczęściej stosowany wyjątek. Istnieje jednak wyjątek od wyjątku dla przewozów okazjonalnych osób (wycieczki), gdzie przerwa 45-minutowa może być podzielona na 2-3 części, każda trwająca minimum 15 minut, w dowolnej kolejności.

10. Artykuł 12 – Elastyczność Awaryjna

Standard: Ścisłe przestrzeganie wszystkich przepisów Rozporządzenia 561/2006. Wyjątek: Artykuł 12 pozwala kierowcy na odstąpienie od dowolnych przepisów w zakresie niezbędnym do zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu lub ładunku, pod warunkiem, że nie zagraża to bezpieczeństwu ruchu drogowego. Praktyka: To jest zawór bezpieczeństwa w sytuacjach awaryjnych (np. poważne korki, wypadki, objazdy). Naruszenie musi zostać odnotowane na wykresówce lub wydruku z tachografu i uzasadnione.

• Wyjątek w Wyjątku (Pakiet Mobilności): Artykuł 12 został uzupełniony o możliwość konkretnego wydłużenia jazdy o 1 lub 2 godziny w celu dotarcia do bazy na odpoczynek tygodniowy. Jest to formalne odstępstwo, które również pozwala na wydłużenie czasu pracy (aktywności) w związku z dłuższym dojazdem.

Pogłęb Swoją Wiedzę – Działaj Świadomie

Zrozumienie i prawidłowe stosowanie tych 10 wyjątków od przepisów to fundamentalna różnica między byciem osobą rozliczającą a specjalistą w swojej dziedzinie. W transporcie, gdzie każdy grosz i każda minuta się liczą, ignorowanie tych zasad prowadzi do niepotrzebnych kar i frustracji.

Jeśli nadal masz wątpliwości lub chcesz przećwiczyć zastosowanie tych wyjątków na konkretnych przykładach z życia Twojej firmy – zapraszamy na konsultacje z ekspertami EwiCenter!

Nasi specjaliści pomogą Ci usystematyzować wiedzę i zyskać pełną pewność w rozliczeniach.